Tornado คือ พายุลมหมุนเป็นงวงยืนลงมาจากกลุ่มเมฆสู่พื้น โดยส่วนที่สัมผัสพื้นจะมีเส้นผ่านศูนย์กลางค่อนข้างแคบและเล็กแต่มีความเร็วลมและพลังทำลายสูงมาก โดยทั่วไปทอร์นาโดมักเกิดขึ้นในช่วงฤดูใบไม้ร่วง และช่วงต้นของฤดูร้อน และเกิดขึ้นบ่อยมากที่สุดในบริเวณที่เรียกว่าช่องทางทอร์นาโด ซึ่งเกิดจากพายุฝนฟ้าคะนอง มีลักษณะเป็นลำเหมือนงวงช้างยื่นออกมาจากฐานเมฆ เมื่อพายุฟ้าคะนองดูดเอาอากาศจากภายนอกเข้าไปที่ฐานเซลล์ด้วยพลังมหาศาล มักเห็นเป็นเมฆลักษณะเป็นลำพุ่งขึ้นสู่บรรยากาศ หรือย้อยลงมาจากฐานเมฆคิวมูโลนิมบัส ดูคล้ายกับมีงวงหรือท่อหรือปล่องยื่นออกมา

พายุทอร์นาโดเป็นปรากฏการณ์ธรรมชาติที่เกิดขึ้นอย่างฉับพลัน โดยแทบจะไม่มีสัญญาณเตือนอันตรายล่วงหน้า โดยปกติจะเกิดขึ้นในช่วงเวลาสั้นเพียง 15 – 20 นาที แต่สร้างความเสียหายใหญ่หลวงทั้งแก่ชีวิตและทรัพย์สิน แต่กรณีที่เป็นทอร์นาโดไฟนั้น ย่อมจะส่งผลรุนแรงกว่าทอร์นาโดธรรมดาๆ เพราะลูกไฟที่พัดไปกับสายลมนั่นเอง หรือมีชื่อเรียกอีกอย่างว่าไฟปีศาจ เกิดขึ้นจากกระแสลมที่อาจมีความเร็วลมถึง 100 ไมล์ต่อชั่วโมง พัดมาพบกับไฟป่าแล้วเกิดการหมุนวน หอบเอาไฟขึ้นไปบนชั้นอากาศ แต่ต้องมีอุณหภูมิอากาศและกระแสลมที่เหมาะสมเท่านั้น

พายุทอร์นาโดที่รุนแรงที่สุดในประวัติศาสตร์ ได้แก่ กลุ่มทอร์นาโดที่เกิดขึ้นหลายที่พร้อมๆกันในรัฐอิลลินอยส์และอินเดียน่าในวันที่ 18 มีนาคม 1925 โดยหนึ่งในนั้นมีทอร์นาโดระดับ F5 ที่มีขนาดความเร็ว 117 กิโลเมตรต่อชั่วโมง หมุนเป็นระยะทางกว่า 352 กิโลเมตร โดยใช้เวลาก่อนสลายตัวนานถึงประมาณ 3.5 ชั่วโมง ส่งผลให้เกิดจำนวนผู้เสียชีวิต 695 คน ซึ่งนับเป็นยอดผู้เสียชีวิตจากพายุมากที่สุดในประวัติศาสตร์ของสหรัฐอเมริกา และสร้างความเสียหายถึงกว่า 1,800 ล้านดอลลาร์สหรัฐ

ระดับความรุนแรงของพายุทอร์นาโด

– ระดับ F0 (40-72 mph) : ความเสียหายน้อย เช่น กิ่งไม้หัก ต้นไม้รากตื้นๆ โค่นล้ม ป้ายต่างๆ เสียหาย
– ระดับ F1 (73-112 mph) : ความเสียหายพอประมาณ) เช่น หลังคาบ้านเริ่มหลุด รถถูกพัดออกข้างทาง
– ระดับ F2 (113-157 mph) : ความเสียหายมีนัยสำคัญ เช่น ต้นไม้ใหญ่ถอนราก สิ่งของปลิวว่อน
– ระดับ F3 (158-206 mph) : ความเสียหายหนักหนาสาหัส เช่น หลังคาบ้านที่แข็งแรงหลุดออก รถไฟพลิกคว่ำ ต้นไม้ในป่าหลุดออกเกือบหมด รถหนักๆ ลอยขึ้นจากพื้น
– ระดับ F4 (207-260 mph) : ความเสียหายทำลายล้าง เช่น บ้านที่ปลูกอย่างดีหลุดจากพื้น โครงสร้างที่มีฐานรากไม่แข็งแรงหลุดออก สิ่งของหนักๆ ปลิวว่อน
– ระดับ F5 (261-318 mph) : ความเสียหายเหลือเชื่อ เช่น บ้านที่หลุดออกมาถูกฉีกกระจายเป็นชิ้นๆ ของชิ้นใหญ่ๆ หนักมากๆ อาจลอยไปไกลได้ร่วม 100 เมตร ต้นไม้ใหญ่หักโค่นหมดไม่มีเหลือ